PRZYRODA
Słowiński Park Narodowy położony jest na wybrzeżu środkowym, pomiędzy Łebą a Rowami na Nizinie Gardneńsko-Łebskiej. Północną granicę parku stanowi na długości 32,5 km brzeg Bałtyku. Powierzchnia utworzonego w 1967 roku SPN wynosi 32 744,03 ha i wraz z wędrującymi wydmami stanowi osobliwość na skalę europejską. Ochronie ścisłej podlega 5619 ha, w tym 2529 ha lasów. Na terenie Parku znajdują się dwa duże jeziora Łebsko i Gardno oraz małe jeziora Dołgie Duże i Dołgie Małe. Słowiński Park Narodowy w 1977 roku został uznany przez UNESCO za Światowy Rezerwat Biosfery.
Ukształtowanie parku wynika z działalności lądolodu skandynawskiego i późniejszej działalności Morza Bałtyckiego. Lądolód pozostawił pasmo wzgórz morenowych, które od południa i zachodu otaczają teren parku. Najwyższe wzniesienie morenowe Rowokół (115 m n.p.m.) stanowi punkt widokowy na cały park. Największy obszar wydmowy znajduje się na Mierzei Łebskiej, a jego powierzchnia wynosi ok. 500 ha. Wydmy osiągają wysokość ponad 30 m n.p.m. i przenoszone wiatrem wędrują z szybkością 3-10 m w ciągu roku. Wędrujące wydmy wraz z 4 płytkimi przymorskimi jeziorami stanowią osobliwość na skalę europejską.
Flora
Flora roślin naczyniowych liczy ok. 911 gatunków, z których 50 podlega ochronie gatunkowej. Na wydmach występuje piaskownica zwyczajna, honkenia piaskowa, wydmuchrzyca piaskowa oraz mikołajek nadmorski. W obniżeniach między wydmami rośnie owadożerna rosiczka.
Fauna
Na terenie Parku stwierdzono 257 gatunków ptaków, w tym 150 gatunków lęgowych. Do najcenniejszych gatunków zalicza się: bielika, orła przedniego, puchacza, kruka, łabędzie i różne gatunki kaczek. Wśród ssaków liczne są jelenie, sarny, dziki, jenoty i zające, a w ostatnich latach bobry. Ciekawostki przyrodnicze można obejrzeć w Muzeum Przyrodniczym w Smołdzinie, Czołpinie oraz w Rąbce i Rowach. www.slowinski.spn.pl
Nazwa
Park nazwę swą zawdzięcza grupie ludności Kaszubskiej – Słowińcom, którzy niegdyś zamieszkiwali podmokłe, niedostępne, nieatrakcyjne gospodarczo tereny. W miejscowości Kluki znajduje się skansen, w którym prezentowana jest bogata kultura tej grupy etnicznej.
Na terenie parku oznakowanych jest 140 km pieszych szlaków turystycznych, które przebiegają przez najbardziej charakterystyczne przyrodniczo i krajobrazowo tereny. Nad jeziorami usytuowane są wieże i pomosty widokowe, natomiast wzdłuż szlaków turystycznych wiaty, zadaszenia, ławki itp. Dla zmotoryzowanych turystów udostępnione są zagospodarowane parkingi. Na terenie parku dozwolona jest tylko turystyka krajoznawcza.
Park (powierzchnia 37 040 ha, z otuliną 83 170 ha) jest jedynym w województwie pomorskim parkiem typu dolinnego, obejmuje obszar, przez który biegnie rzeka Słupia. Urozmaicona rzeźba terenu, piękne krajobrazy i bogata szata roślinna stwarzają doskonałe możliwości do wypoczynku. Do uprawiania turystyki pieszej, rowerowej, konnej i kajakowej zachęcają szlaki turystyczne oraz ścieżki przyrodnicze. Stare elektrownie, kanały i zbiorniki wodne położone w otoczeniu pięknej natury sprawiają, że jest to jeden z najpiękniejszych zakątków powiatu słupskiego.
Liczba jezior – 60, w tym Jasień o pow. 590 ha i gł. 32 m, Skotawsko Wielkie 80 ha i gł. 8,7 m, Głębokie 107 ha, gł. 31,2 m oraz zbiorniki zaporowe na Słupi: Krzynia 126 ha, Konradowo 109 ha i Zalew rzeki Bytowej. Lesistość (ponad 72%) oraz wody i tereny bagienne sprzyjają rozwojowi fauny i flory. Stąd 16 rezerwatów przyrody.
W Parku wyznaczono kilka ścieżek przyrodniczych, najbardziej znane to „Szlakiem troci i łososia”, ścieżka przyrodnicza Krzynia, Gałąźnia Mała.
Rzeki w Parku „Dolina Słupi” są czyste, chłodne i natlenione, co stwarza dobre siedlisko dla pstrągów potokowych, kleni, lipieni. Łososie atlantyckie i trocie wędrowne od lipca do jesieni odbywają wędrówkę na tarło w górę Słupi i jej dopływów. Wówczas zakazany jest połów tych gatunków ryb.
Bogactwo awifauny w Parku to 153 gatunki, a w tym aż 139 posiada status ptaków objętych ścisłą ochroną. Spośród zwierząt zamieszkujących lasy spotkać można stada saren, rodzinki dzików, lisy i jelenie szlachetne. Tak jak w Słowińskim Parku Narodowym i tu coraz liczniej pojawiają się bobry.
“Szlakiem troci i łososia”
Ścieżka przyrodnicza „Szlakiem troci i łososia” powstała w ramach projektu „Ochrona ekosystemu rzeki Słupi”, realizowanego przez Gminę Kobylnica wspólnie z Dyrekcją Parku Krajobrazowego „Dolina Słupi”. Długość ścieżki wynosi 4 km, na których rozlokowano 10 przystanków z tablicami informacyjnymi. W trakcie wędrówki możemy zapoznać się z charakterystyką dorzecza Słupi, opisem ryb zamieszkujących rzeki tego obszaru oraz poznać biologię, znaczenie oraz czynniki wpływające na populację łososia atlantyckiego i troci wędrownej. Ponadto na trasie obejrzeć można grodzisko wczesnośredniowieczne oraz stary park podworski w Łosinie, gdzie obok pięknych pomnikowych drzew zachował się przy skarpie grobowiec Maximiliana von Zitzewitza.
Kępickie lasy i jeziora
Kępice i okolice to jeden z najbardziej zalesionych regionów w kraju, słynący z bogactwa rzadkich ptaków, zwierzyny i runa leśnego. Rozległe kompleksy leśne stanowią miejsce gniazdowania rzadkich gatunków ptaków, takich jak: bielik, orlik krzykliwy i grubodzioby, kania ruda, trzmielojad, puchacz i bocian czarny. Nad jeziorami można zaobserwować rybołowa, łabędzie krzykliwe i wiele gatunków ptactwa wodno-błotnego. W jeziorach występują traszki, raki a na bagnach znajduje się stanowisko – bardzo już rzadkiego – żółwia błotnego.
Liczne chmary jeleni, watahy dzików i medalowe rogacze są magnesem przyciągającym myśliwych z kraju i z zagranicy. W lasach gminy Kępice występują daniele, lisy, borsuki, jenoty, kuny, tchórze i zające. W rzece Wieprzy złowić też można okonie, kiełbie, płocie, ukleje, miętusa, minoga strumieniowego i rzecznego oraz lipienia.
Niedaleko Kępic znajdują się największe i najpopularniejsze jeziora w południowej części Ziemi Słupskiej jezioro Obłęże i Korzybie, w sezonie strzeżone są przez ratowników, działają przy nich pola namiotowe, wypożyczalnie sprzętu pływającego oraz punkty gastronomiczne.
Miłośnicy nart wodnych i wakeboardingu znajdą nad jeziorem Obłęże doskonałą nową infrastrukturę do uprawiania tych sportów wodnych, wypożyczalnię sprzętu wodnego, budynek bosmanatu z kuchnią polową, miejsce do rekreacji i wypoczynku, pole namiotowe oraz miejsca noclegowe.
Megality, kurhany, grodziska
Na środkowym Pomorzu nad malowniczą rzeką Łupawą, w gminach Potęgowo i Główczyce zachowały się niezwykłe konstrukcje sprzed ponad 5000 lat. Zbudowano je z wielkich głazów, nieraz wyższych od człowieka, o wadze wielu ton. Do ich wykonania zużyto niewiele mniej kamieni, niż wykorzystano do budowy najbardziej monumentalnej alei na świecie – alei w Carnac we Francji.
Megality to budowle starsze od egipskich piramid. Nad Łupawą zachowało się największe skupisko grobowców megalitycznych na ziemiach dzisiejszej Polski. Niegdyś uważano, że wznieśli je giganci i nadano im nazwę „łoża olbrzymów”. W dolinie Łupawy w dwóch dużych skupiskach, które wyznaczają centrum obszaru zamieszkanego przez twórców megalitów, znajdują się 33 wielkie grobowce. Jednak w odległości kilkunastu kilometrów od tych skupisk odkryto pojedyncze megality, które otaczają obszar o kształcie wielkiej elipsy. Malownicza Łupawa to ważne miejsce na Europejskim Szlaku Megalitów. Pradawne budowle ukryte w gęstych lasach i okryte tajemnicą czekają na swoich odkrywców.
Inne warte uwagi stanowiska archeologiczne to kurhany czy grodziska. Te można napotkać również podczas wędrówki ścieżką przyrodniczo-edukacyjną po damnickich lasach w obrębie Karżniczki (Nadleśnictwo Damnica). Na trasie znajduje się 10 tablic informujących o ciekawostkach przyrodniczych i turystycznych. Czas jaki trzeba poświęcić na wędrówkę, żeby przejść całą trasę to ok 3h (długość ścieżki – 7,5 km). Na trasie umiejscowione są paśniki, więc często przy trasie spacerują sarny i jelonki. Wytrawny i cierpliwy obserwator może podczas wędrówki dostrzec polującego orła bielika albo jastrzębia, które tutaj gniazdują.
Sala edukacyjna „Słupsk – rzeka wiedzy” w Parku Krajobrazowym Dolina Słupi
Sala edukacyjna “Słupia – rzeka wiedzy” w siedzibie Parku Krajobrazowego “Dolina Słupi” – nowa atrakcja Słupska. Sala jest dostępna w siedzibie Parku Krajobrazowego Dolina Słupi na ul. Poniatowskiego 4a. A dlaczego warto tam się wybrać? Przemieszczając się po sali na kształt meandrującej rzeki napotykamy na swojej drodze manualne i interaktywne stanowiska, które umożliwią poznanie przyrody doliny Słupi. Staniemy oko w oko ze zwierzętami leśnymi, podejrzymy występujące w tej rzece ryby, czy zajrzymy do dziupli występujących na terenie Parku zwierząt. Zwiedzanie indywidualne i dla grup zorganizowanych możliwe po umówieniu terminu Tel. (59) 842 98 29.